---

---

Dagboek: door Lucienne van der Mijle (fotografie)

vrijdag 1 september 2000

Na lange reis van ongeveer 25 uur om 8 uur 's avonds met een minibusje in Hirado aangekomen. Het bootreisje zat er niet in want de zee was te onrustig. Bijzonder vriendelijk onthaal met Heineken en sushi. Ik sta te tollen op mijn benen en ben erg onder de indruk van alle vriendelijkheid en toespraken en van de temperatuur, 32 graden Celsius.

zaterdag 2 september 2000

Op bezoek in de fotowinkel van Omagari-san samen met mijn tolk/assistent en rots in de branding Wateru Oseki-san. De doka van de winkel is lang niet gebruikt, ik ga daar mijn films ontwikkelen en foto’s printen. Gelukkig is er een airco, maar ik denk dat het er toch wel 28 graden is.

zondag 3 september 2000

Vandaag het Polaroidproject met 17e eeuwse hoeden, kanten mutsjes en kragen. Het geheel wordt aan de haven op een 12xHolland-podium uitgevoerd. Saskia, Niek en Erik zijn er ook. Saskia helpt met het aankleden van de kinderen, maar ook de volwassene willen wel zoiets. De mensen nemen de polaroids mee naar huis als herinnering. Er zijn schattige kinderen, waarbij de grote hoeden en kragen heel leuk staan. Het was een leuke verkleedpartij met veel gelach en plezier. Na afloop met z'n allen voor de thee uitgenodigd bij Ikuo en Ikuko Shinosaki, mijn hosts. Ikuko-san geeft les in traditionele danskunst en kan erg goed kimono's bij anderen aandoen. Dus werden wij in kimono gehesen en hebben een paar danspasjes met waaier en parasol uitgevoerd. Het was een leuke dag

maandag 4 september 2000

Er zijn veel muggen hier, maar gelukkig niet in huis. Kijk uit voor de slangen, vooral de bruin geringde. Pas op voor de rups met honderd poten en zo ongeveer 10 centimeter lang. Deze komt wel eens in huis voor, maar wanneer??? Ieder week in huis langs de plinten spuiten tegen de kakkerlak. Het is hier heel leuk. Als ik in een restaurant kom waar de 12xHolland poster hangt, wordt mij gevraagd mijn handtekening naast mijn foto te zetten. Op straat wordt ik gegroet door mensen, die ik niet ken, ik vraag mij dan af wie ik ben. 's Middags met Mori-san en Wataru-san een rondrit over het eiland en acht vissersdorpen gezien. Het landschap is indrukwekkend mooi. 's Avonds op bezoek bij de familie Shinya. Ze gaan meewerken aan mijn fotoproject rondom vissersfamilies. Vader Shinya is karate-leraar en geeft zijn 14 jarige zoon Hiroshi-san les, ik ga mee naar de ‘dojo’.

dinsdag 5 september 2000

Opening van de fototentoonstelling. Eerst op bezoek bij de burgemeester. Dan voorbereiding voor de tentoonstelling. De foto’s worden geplastificeerd. Er waren veel mensen bij de opening. Daarna lunch bij mijn hosts en afscheid van Wataru-san, die naar Osaka vertrekt naar de universiteit, waar hij Hongaars studeert. In de avond met mijn hosts naar Haruno-san, een andere vissersfamilie in het nabijgelegen dorpje Shirohama. Mijn hosts nemen een enorm plateau sushi mee, dus dat wordt weer smullen. Een leuke familie. Haruno-san was vroeger sumoworstelaar en vrijdag gaan we naar een sumowedstrijd op een highschool.

woensdag 6 september 2000

In de vroege morgen de moeder van Haruno-san gefotografeerd, zij werkt in een soort visgroothandel en bezorgt de vis in een ‘bara’ (draagmanden) bij de winkels. Om 10 uur opgehaald door Haruno-san en zijn vrouw met hun vissersbootje en ben ik samen met Ikuko-san meegegaan. Er werd ‘anakabu’(-vis) gevangen aan een reep. Het aas was makreel en inktvis, die door Tasue-san om en om aan kleine haakjes worden gehangen. Daarna naar Shirahama-san en de ‘ago’-fabrieken bezocht, waar deze gedroogd wordt. (‘Ago’ is een zogenaamde vliegende vis en is o.a. als gedroogde vis een bekende specialiteit van Hirado. red.). In de avond diner bij mijn hosts samen met Niek, Saskia en Erik. Heel erg lekker allemaal en gezellig.

donderdag 7 september 2000

een vrije dag, gewandeld en rondgekeken. Er is een typhoon op komst en zaterdag moeten wij misschien wel binnen blijven. Nou ja, Niek heeft lekker brood gebakken, dus het zal wel lukken allemaal.

vrijdag 8 september 2000

Een week in Japan. Om 4 uur in de middag, Niek, Saskia, Erik en ik met de Shinozaki‘s naar een Sumo-training op de highschool. Vier jongens van ongeveer 17 jaar oud in Sumo-kostuum in een Sumo-traningsruimte. Op de vloer ligt roodbruine aarde en in het midden is de Sumo-ring. Na de warming-up begint het gevecht. Beng, iedere keer knallen ze met een harde stoot met de koppen tegen elkaar. Al snel duwt de een de ander uit de ring. Het is een indrukkenwekkend gebeuren en van het kijken gaat mijn hoofd zeer doen. We bezoeken ook een Kendo-training, twee jongens of meisjes rennen op elkaar af gewapend met een lange stok terwijl ze er hard bij schreeuwen. De Kendokleding ziet er prachtig uit. Bij het verlaten van het schoolterrein worden we van alle kanten gedag gezwaaid. Op naar het okonomiyaki restaurant, lekker gegeten en toen.........Karaoke. We hebben onze kelen schor gezongen en veel plezier gehad. Na de eerste karaoke-bar door naar de tweede waar philipijnse hostessen werken. Mensen gingen joelen en dansen als wij gingen zingen. Vooral Saskia had veel success. Om 12 uur nog een kopje koffie in een andere bar en toen afscheid genomen van de Shinozaki‘s. Het was een fantastische avond. Eigenlijk zou ik morgenochtend om 4.30 uur klaar moeten staan om met de ago-vissers de zee op tegaan maar vanwege de dreigende typhoon gaat het niet door.

zaterdag 9 september 2000

Nou gelukkig van de typhoon niets gemerkt maar veel regen. Om 12 uur een afspraak met de fotoclub Tenmaya. Ongeveer 15 mensen en een heerlijke lunch. Met de Shinozaki‘s mee naar de tempel en thee gedronken bij de monnik. Fotosessie van theeceremonie door de monnik. Op de grote koperen bel gestoten met een grote houten balk. Konoura, foto‘s van werkende vissers in de haven, daarna snel even lekker eten en toen naar de fotoclub waar de members spontaan mijn porte folio gingen fotograferen.We hebben nog het een en ander uitgewisseld en toen naar huis.

zondag 10 september 2000

Om half 9 opgehaald door de Shinozaki‘s en naar Himoshasi gereden waar mijn tentoonstelling van de Vlissingenfoto‘s werd geopend. Onderweg even gestopt bij een sumo-wedstrijd voor kinderen vanaf 5 jaar. Na de opening van de tentoonstelling, polaroids gemaakt van 17e eeuwse verklede mensen. In de middag naar de middelbare school van Hirado voor de sportdag en om ongeveer 3 uur naar Konoura om de binnenkomende ago-vissers te fotograferen en ook bij de familie in huis.

maandag 11 september 2000

Om 9 uur naar de fotoshop om te zien of de juiste chemie is aangekomen. En ja, gelukkig dus ........... onmiddellijk begonnen met ontwikkelen, wat nog wel wat wennen was. Gelukkig bleef het water 24 graden. Omagari-san (66) heeft me heel goed geholpen en ik heb een aantal japanse dokatruukjes van hem geleerd. ‘s Avonds shashimi getrakteerd door bakkerskennissen van Niek uit Tokyo. Op dit moment is er een heftige typhoon op komst, waardoor ik morgen weer niet met de vissers de zee op kan dus ga ik in de doka werken. Het stormt behoorlijk en het regent pijpestelen.

dinsdag 12 september 2000

Vanaf 9 uur tot 6 uur in de doka gewerkt met Omagari-san. De typhoon dreigt nog steeds hier te komen dus wanneer ik de zee opga is niet duidelijk. s’Avonds bij thuiskomst blij verrast door een vuistgrote spin op mijn tatami, na een hoge ingehouden giiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil en wat gezwaai met mijn handdoek heb ik de spin in een doos gelokt. Met veel respect heb ik de doos buiten gezet en voorzichtig de deksel open gezet.

woensdag 13 september 2000

Vandaag nog wat afgedrukt en wederom lunch met Omagari-san en dit keer retouchetruukjes van hem geleerd. s‘Avonds, na eerst met z‘n allen gegeten te hebben bij de Shinozaki‘s naar Bunka Senta (Cultuur Centrum Hirado, red.) voor een karate training waaronder de ago-visser Shinya-san en zijn zoon Hiroshi (14). Shinozaki-san heeft de zesde ‘dan’ en Shinya-san de derde ‘dan’. Beide met nog een aantal anderen gaven zij de training. Het regent stevig door en voor a.s. vrijdag is er opnieuw een typhoon in aantocht. Als het nou eens uitgetyphooned is ga ik a.s. maandag om 5 uur vissen op zee.

donderdag 14 september 2000

Ontwikkelen en dokawerk omdat het zo regent doe ik zoveel mogelijk binnenwerk, zodat zodra het weer beter wordt ik tot op het laatste moment nog kan fotograferen. Mijn Vlissingse serie bestaat uit 20 foto‘s over de vissersfamilie De Nooijer de Vlissingen 27. Hier in Hirado is het de bedoeling dat ik een serie maak over twee families. Gedeeltelijk gaat dat ook maar in een vissersdorp zoals Konoura waar alle buren ook vissers zijn is het hele vissersdorp eigenlijk een grote vissersfamilie. Omdat ik zonder tolk werk wordt mijn Hiradonees steeds beter. Yoka Yoka desu.

vrijdag 15 september 2000

Vanaf 9-12 uur dokawerk. Lunch bij de bakker Kitagawa thuis en bij het verlaten van het huis zag ik een slang op de tuinmuur die gelijk verdween toen hij mij zag. Gesprek met Oseki-san over de ontwikkeling van mijn vissersserie. Ik mis een aantal specifieke foto‘s. Omdat het aldoor zulk slecht weer was kon ik bepaalde foto‘s niet maken. ‘s Avonds naar Shodo-club en heb nintai (geduld) in kanji geschreven. De typhoon is heel erg dichtbij,en raast met een snelheid van ongeveer 35 km op ons af. Wat gaat er nu gebeuren?

zaterdag 16 september 2000

Naar Shirahama gelopen waar Haruno-san woont. Haruno-san gaat samen met zijn vrouw en vissersvrienden zijn ago-net repareren in een hele grote loods. Eerst nog even op hem gewacht, maar toen Haruno-san er eenmaal was gingen we (7 personen) eerst een lekkere kom chanpon (bamisoep) eten terwijl de regen knoerthard op het zinken dak kletterde. . . . Ik ben de hele dag bij ze gebleven. Er werd hard gewerkt het net moest af en het was heel erg stuk maar we hebben ook vreselijk gelachen. . De mazen van het net zijn kleiner en het nylon dunner dan op de Vlissigen27 maar over het algemeen is de manier van repareren hetzelfde. Om 15. 30 uur werd het net met een vorkheftruck naar het schip gebracht en geïnstalleerd. Om 6 uur zaten Erik en ik in een bijeenkomst over Hiradostad. Er werd mij gevraagd over monumentenzorg in Amsterdam en mijn opinie over Hiradostad te geven. Ik heb gevraagd of de nieuwbouw in de toekomst eleganter mag zijn en of ze alsjeblieft niet te hoge blokken neer gaan zetten zodat je de bergen niet meer kunt zien. Diner bij de Shinozaki‘s en mijn hand laten lezen door hun dochter en zij voorspelde mij........

zondag 17 september 2000

Eerst naar de highschool om de dochter van Shinya-san te fotograferen terwijl ze pizza‘s verkocht op de open dag. Er was een taikoconcert en het schoolorkest speelde ook. Een sado (theeceremonie) meegemaakt verzorgt door de leerlingen onder streng toezicht van de sadomeesteres. Om 2 uur polaroids met 17e eeuwse kleding en om 4 uur naar Konoura om op Shinya-san te wachten die dit keer maar 6 kisten ago had gevangen en een hele grote octopus Mijn host kreeg een kist ago, wat makrelen en de octopus. Bij Shinya-san thuis gefotografeerd en op bezoek bij de overburen Hokoya-san en ook daar thee gedronken. Mevrouw Hokoya heeft een klein wit poedeltje en zij heeft zijn oren en staartje paars gekleurd. Hun huis is heel erg mooi ingericht met veel snuisterijen. en houtsnijwerk verwerkt in de deuren en panelen en zij verzamelt tuinkabouters. Het was gelukkig de hele dag mooi weer en als het zo doorgaat ga ik woensdag vissen.

maandag 18 september 2000

Polaroids maken in het postkantoor van Tsuyoshi en opening van mijn tentoonstelling. Na de opening houdt Erik zijn dialezing. Shasimilunch en op naar de hoogste berg van Hirado, prachtig uitzicht en een heerlijk kopje thee erbij. ‘s Avonds wordt er druk geoefend op het Hiradoplein door verschillende dansgroepen voor het aanstaande weekend.

dinsdag 19 september 2000

Om 8 uur in de morgen een afspraak bij de viswinkel waar de moeder (77) van Haruno-san haar vis inkoopt. Zij is ongeveer 1. 30 m. groot en sjouwt haar zware draagmanden (bara) de steile heuvels van Hirado op om de bestelde vis bij de mensen thuis te brengen. Ik heb ook even de manden getild maar ik kon ze bijna niet in evenwicht houden. De mensen werken hier door tot hun dood, a. o. w. bestaat hier niet. Daarna naar de doka om mijn films te ontwikkelen en dergelijke. Hele lekkere sushi als lunch en Omagari’s vrouw komt met heerlijke cakjes en meehelpen de foto’s te drogen. ‘s Avonds naar de plaatselijke taikogroep (8 vrouwen van 40 tot 70), Singun Daiko, nou wat kunnen die rammen zeg. Na de repetitie nog gezellig nagekletst in de tuin, de koelkast bromt en de airco fluistert.

woensdag 20 september 2000

Om 9 uur naar de doka, onderweg wordt ik opgebeld om naar Shirahama te komen, Haruno-san is daar zijn vliegende vissen aan het drogen. ‘s Middags met Haruno’s boot mee de zee opgegaan om ago te vangen. Tussen twee schepen in wordt het ago-net door het water gesleept, het drijft aan de oppervlakte. De ago’s vliegen boven het water uit, sommige zweven toch zeker wel 3 meter door de lucht. Het schip stampt heftig op de golven en ik moet mezelf goed vasthouden waardoor het onmogelijk is om de ago te fotograferen. Omdat het schip niet zo groot is (ongeveer 10 meter lang bij 3. 50meter breed) is het moeilijk de drie koppige bemanning te fotograferen zonder overboord te slaan. Na enigszins groen aan wal te zijn gestapt nog heerlijk bij de Haruno’s gegeten en veel gelachen met een vriend van hun Yasuo Tsuriya.

donderdag 21 september 2000

9 uur in de doka, Omagari-san heeft nu ook een engels-japans woordenboek gekocht en dat maakt het wat makkelijker. Natuurlijk lunchen we dit keer weer in een ander restaurant en zo leer ik culinair Hirado goed kennen. ‘s Avonds diner bij Oseki-san met de hele hollandse club en shôchu gedronken. Ik voel me alsof ik de hele dag op een schip heb gezeten. De cycades zingen.

vrijdag 22 september 2000

Dokawerk tot 13.00 uur. Lunch met Omagari-san, Kitagawa-san, Ooba-san Niek en Saskia. Chanpon was het dit keer, in de aanbieding voor 300 yen. ‘s Avonds naar de tempel (yukoji otera) voor een geweldige afscheidsmaaltijd van de Shinozaki‘s: sukiyaki, krab, grote slakken, pareloesterschelpen, kastanjes, sake en bier. Dit alles bij de monnik in zijn prachtige witte gewaad aan tafel.Na de maaltijd een echte theeceremonie, uitgevoerd door de monnik in een speciale tatamikamer met gedempt kaarslicht. Ik vraag me af of ik dit nu wel echt meemaak, zo prachtig allemaal. Een uitleg over meditatie en Erik was het voorbeeld, waarbij werd voorgedaan wat er gebeurt als je je concentratie verliest. Met een platte stok werd gemeten of Erik‘s rug recht was en hij kreeg klappen op zijn schouders.Vooral de hele sfeer van de tempel maakte het allemaal zo indrukwekkend.

zaterdag 23 september 2000

Vandaag de selectie van de foto‘s in een hete oven studio. Om 5 uur naar Konoura om nog een foto van Shinya te maken. ‘s Avonds begon het grote dansfestival dat het hele weekend doorgaat, ongeveer 50 groepen treden er op.

zondag 24 september 2000

Om 12 uur naar het vervolg van ‘t dansfestival, veel foto‘s gemaakt. Er werd gedanst op ‘t podium en door de straat, een enorme kleurrijke en luidruchtige happening. Om 10 uur ‘s avonds was het afgelopen en namen de krekels en cycades het gezang weer over.

maandag 25 september 2000

10.30 uur Tenmangu shaki kata (Shinto tempel) een indrukwekkend belevenis: acrobatiek, zwaarddans die niet geheel zonder gevaar is. Na de lunch een processie door Hirado waarin ook kinderen meeliepen. De kinderen hadden een houten bakje waarin ze geld ophaalden. 8 mannen droegen een soort altaar en een grote trommel. Om 4 uur naar Shirahama om nog wat foto‘s te maken en Haruno-san te ontmoeten.

dinsdag 26 september 2000

Om 9 uur in de Shinwa-bank om te poseren voor de krant. Daarna mijn laatste foto‘s ontwikkeld en afgedrukt. ‘s Avonds stempel gemaakt bij mister Tateishi of liever gezegd half gemaakt want de sensei is zo aardig om de stempel voor mij af te maken.

woensdag 27 september 2000

Tekst voor de tentoonstelling gemaakt en spullen naar huis gestuurd. Naar Shirahama gewandeld. De vissers op de pier vissen met hun werphengels op de Shira oftewel de Hiwo of de Kanayama, een enorme geel/groen gekleurde vis die op de Ago jaagt.. Om 6 uur diner bij de Shinozaki‘s en mijn foto‘s opgeplakt voor de tentoonstelling. Mevrouw Shinozaki is speciaal in kimono gekleed en danst drie dansen voor ons waaronder de Hana Kage.

donderdag 28 september 2000

Om 13.00 uur voorbereiding voor de tentoonstelling over de vissers van Konoura en Shirahama. Om 14.00 uur werd de tentoonstelling geopend, er is veel belangstelling. ‘s Avond uitgenodigd door mister Omagari in zijn prachtige honderdvijftig jaar oude samurai huis met bijzonder mooie tuin.

vrijdag 29 september 2000

Het is nu 12.00 uur ‘s middags en dit wordt mijn laatste stukje in het dagboek. Ik heb hier een mooie tijd gehad en veel vrienden opgedaan. Het regent en ik doe iedereen de groeten.